Publikacja wpisuje się w obszar zagadnień dotyczących trudności w nauce oraz niepowodzeń szkolnych, które na gruncie polskim stały się przedmiotem szczególnych analiz dopiero na początku lat sześćdziesiątych. Zawiera dwadzieścia tekstów o charakterze interdyscyplinarnym, dotyczących genezy edukacyjnych sytuacji trudnych dzieci, konsekwencji jakie z sobą niosą w wymiarze indywidualnym i społecznym, a także sposobów ich minimalizowania i przezwyciężania oraz konstruktywnego wykorzystania w celu osiągania przez uczniów sukcesu szkolnego i życiowego. Przeciwwagą dla niepowodzeń szkolnych, trudnych przestrzeni edukacyjnych dzieci jest edukacja wsparcia, chroniąca dziecko przed samotnością związaną ze złożonością obszarów sytuacji niepomyślnych, z którymi się ono zmaga, wychodząca naprzeciw „pedagogii szkolnego sukcesu” i wykorzystywania potencjału rozwojowego każdego ucznia. W zasygnalizowaną problematykę wpisują się poszczególne obszary edukacyjnych przestrzeni sytuacji trudnych dzieci rozpatrywane w niniejszej publikacji, odnoszące się do wymiaru kulturowego i cywilizacyjnego, uwarunkowań rodzinnych i szkolnych, wybranych obszarów nauczania, a także niepełnosprawności i rozwiązywania problemów społecznych. Interdyscyplinarny wymiar tekstów (pedagogiczny, psychologiczny, socjologiczny, terapeutyczny) ukazuje wieloaspektowość poruszanych, niezwykle istotnych wątków, ważących o edukacyjnych i biograficznych losach współczesnych dzieci.

WSTĘP (Małgorzata Cywińska)

EDUKACYJNE PRZESTRZENIE SYTUACJI TRUDNYCH DZIECI W WYMIARZE KULTUROWYM I CYWILIZACYJNYM

AGNIESZKA GROMKOWSKA-MELOSIK, Gaokao i procesy stratyfikacji. Społeczne konstrukcje sukcesu i porażki edukacyjnej w Chinach

TOMASZ GMEREK, Egalitaryzm w sferze edukacji. Studium przypadku szkolnictwa podstawowego w Finlandii

KATARZYNA SEGIET, W stronę czasu i wychowania w warunkach cywilizacji przyspieszenia

EDUKACYJNE PRZESTRZENIE SYTUACJI TRUDNYCH DZIECI W PERSPEKTYWIE UWARUNKOWAŃ RODZINNYCH I SZKOLNYCH

MAŁGORZATA CYWIŃSKA, Porażka i sukces w przestrzeniach życiowych dziecka

WALDEMAR SEGIET, O „przewadze dobrego domu” w edukacji dziecka. Stare i nowe problemy

RENATA MICHALAK, Aranżacja przestrzeni edukacyjnej w profilaktyce zagrożeń, barier i złożonych problemów w rozwoju dziecka. Perspektywa neurokognitywna

WIGA BEDNARKOWA, Kiedy dziecku brakuje powietrza…

ANNA STEINHAGEN, AGNIESZKA NAUMIUK, Trudności w funkcjonowaniu edukacyjnym dzieci z zaburzeniami przywiązania – wyzwania dla środowiska szkolnego

EDUKACYJNE PRZESTRZENIE SYTUACJI TRUDNYCH DZIECI W OBSZARZE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI

ANDRZEJ TWARDOWSKI, Środowisko rodzinne jako przestrzeń wspomagania rozwoju małych dzieci z niepełnosprawnościami

EWA SKRZETUSKA, Dziecko z zaburzeniami widzenia w przestrzeni szkoły

GRAŻYNA MIKOŁAJCZYK-LERMAN, Trudności w przestrzeni edukacyjnej dziecka z niepełnosprawnością 191

EDUKACYJNE PRZESTRZENIE SYTUACJI TRUDNYCH DZIECI W UJĘCIU WYBRANYCH OBSZARÓW NAUCZANIA

KINGA KUSZAK, Literatura dla dzieci wobec aktualnych problemów społecznych

IVANA GEJGUŠOVÁ, Trudna droga dzieci i młodzieży do aktywnego czytelnictwa

KLAUDIA SCHULTHEIS, PETRA HIEBL, Achtsamkeit in der Schule. Ein Konzept zur Bewältigung von Stress und Stärkung der sozialemotionalen Kompetenz der Kinder

KRYSTYNA ŻUCHELKOWSKA, Przestrzeń edukacyjna w zbliżaniu dzieci przedszkolnych do przyrody

IRENA KURLAK, Nauczanie nieletnich i młodocianych przestępców jako środek ich resocjalizacji – specyfika, trudności, wyzwania

KARIN FODOROVÁ, Teachers’ Self-Study as a Way to Improve Their Professional Activities with Children in Nursery School

EDUKACYJNE PRZESTRZENIE SYTUACJI TRUDNYCH DZIECI W ASPEKCIE ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH

DANUTA BORECKA-BIERNAT, Strategie radzenia sobie gimnazjalistów w sytuacji konfliktu społecznego jako rezultat oceny poznawczej konfliktu

MARZENNA MAGDA-ADAMOWICZ, Twórcze rozwiązywanie problemów pedagogicznych w przestrzeni edukacyjnej dziecka

EUGENIA ROSTAŃSKA, Trudna komunikacja. Porozumiewanie się dziecka i dorosłego w rodzinie i szkole 349

NOTY O AUTORACH